12 فوریه 2024- مطالعه ی محققان دانشگاه بارسلونا و مرکز شبکه های تحقیقاتی زیست پزشکی در دیابت و اختلالات متابولیک مرتبط (CIBERDEM) نشان می دهد که چگونه یک مکانیسم جدید می تواند کارایی درمان های موجود برای دیابت را بهبود بخشد. این مطالعه که روی موش‌ها و کشت‌های سلولی انجام شد، ممکن است راه‌های جدیدی را برای نزدیک شدن به درمان بهتر بیماری‌های متابولیک که یک مشکل عمده ی بهداشت جهانی هستند، باز کند.

این مطالعه که در مجله متابولیسم منتشر شده است، بر پروتئین GDF15 تمرکز دارد، عاملی که تولید آن در بدن در بسیاری از بیماری ها مانند نارسایی قلبی، سرطان و بیماری کبد چرب افزایش می یابد. بیماران چاق نیز سطوح بالایی از این پروتئین را دارند، اما عملکرد آن تغییر می‌کند و افراد چاق ممکن است نسبت به GDF15 مقاوم شوند، یعنی اثربخشی فعالیت این پروتئین در افراد چاق کاهش می یابد.

جایگزین های جدید برای کاهش سنتز گلوکز در کبد

پروفسور Manuel Vázquez-Carrera از دانشکده داروسازی و علوم غذایی دانشگاه بارسلونا و موسسه زیست پزشکی دانشگاه بارسلونا(IBUB) ، گفت: مطالعه ی ما نشان می دهد که GDF15 سنتز گلوکز را در کبد مهار می کند. این مسیر نقش تعیین کننده ای در ایجاد هایپرگلایسمی (افزایش سطح گلوکز خون) در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 دارد.

او خاطرنشان کرد که عملکرد این پروتئین همچنین به کاهش حضور فیبروز کبدی کمک می کند، وضعیتی که با افزایش مرگ و میر در بیماران مبتلا به بیماری کبد چرب مرتبط است.

این مطالعه نشان داد که موش‌هایی که دچار کمبود GDF15 هستند، دچار عدم تحمل گلوکز شده و سطوح پروتئین AMPK در کبد آنها افت می کند- پروتئین AMPK حسگر متابولیسم انرژی در سلول در برابر دیابت نوع 2 است.

علاوه بر این، افزایش سنتز گلوکز در کبد (گلوکونئوژنز کبدی) و همچنین افزایش فیبروز کبدی در این مدل‌های مطالعه مشاهده شد.

همه نشانه ها حاکی از آن است که تمام تغییرات توصیف شده توسط افزایش سطح کبدی فاکتور رشد تغییر دهنده ی بتا 1 (TGF-β1) و یک پروتئین واسطه به نام SMAD3، که محرک های اصلی فیبروز کبدی هستند، ایجاد شده است. 

محققان از طریق درمان با GDF15 نوترکیب توانستندAMPK  را فعال کرده و سطحSMAD3  فعال را در کبد موش و در کشت‌های اولیه سلول‌های کبدی کاهش دهند.

پرفسورVázquez-Carrera ، گفت: نتایج ما نشان می دهد که GDF15 پروتئین AMPK را فعال می کند و گلوکونئوژنز و فیبروز کبدی را از طریق کاهش مسیرTGF-β1/SMAD3 مهار می کند.

او بر اساس این نتایج نتیجه گیری کرد که تعدیل سطوح GDF15 می‌تواند برای بهبود اثربخشی درمان‌های فعلی ضد دیابت مفید باشد، زیرا گلوکونئوژنز کبدی در فرآیند افزایش قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 کلیدی است و سطح سرمی TGF-β1 نیز در این بیماران افزایش می‌یابد.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2024-02-mechanism-efficiency-diabetes-treatments.html